Około 60% naszego kraju ma być docelowo do końca tego roku pokryte danymi z lotniczego skaningu laserowego. Dzieje się to w ramach projektu ISOK (Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami), który realizowany jest przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK). Dane lidarowe w projekcie ISOK służą jako źródło bardzo dokładnego modelu terenu wraz z pokryciem, który w razie klęsk żywiołowych ma pozwolić przewidywać straty, ale przede wszystkim im zapobiegać.

Kto go udostępnia?
Pozyskane w ramach ISOKu dane są na nasze szczęście publicznie dostępne, więc każdy Kowalski może takie dane kupić i wykorzystywać je w dowolnym celu. Właścicielem danych jest wspomniany GUGiK, a ich administratorem Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (CODGiK), który odpowiada za udostępnianie wszelkich danych geodezyjnych na szczeblu ogólnopolskim.

Jaki obszar?
Docelowo zeskanowane ma być około 60% powierzchni Polski. Mapka z docelowym zasięgiem prezentowana jest poniżej:

Aktualny zasięg zeskanowanego obszaru można natomiast sprawdzić na stronie CODGiK (aczkolwiek jest średnio aktualny). Najlepiej więc tam zadzwonić i dowiedzieć się osobiście. Inna opcja to podłączenie warstwy WMS z zasięgiem danych z ISOKu w Geoportalu - tutaj jest opisane jak to zrobić.

Jak zamówić?
Dane ze skaningu laserowego możemy zamawiać drogą elektroniczną, a także osobiście w siedzibie GUGiK w Warszawie. Procedura nie jest zbyt skomplikowana i wygląda mniej więcej tak:
1. pobieramy formularz zamówienia dostępny na stronie CODGiK
2. wypełniony formularz drukujemy, własnoręcznie podpisujemy i skanujemy
3. skan formularza zanosimy osobiście do siedziby CODGiK lub wysyłamy drogą mailową na adres  Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
4. czekamy na potwierdzenie złożenia zamówienia, które następnie opłacamy
5. odbieramy dane w określony w formularzu sposób

Jak wypełnić formularz?
Obowiązkowo wypełniamy pola 1,2,7 i dochodzimy do pola nr 9 "Rodzaj materiałów" i tutaj musimy wiedzieć czego potrzebujemy.
- Dane pomiarowe: otrzymamy tzw. "chmurę punktów" ze skaningu laserowego, która zawiera wszystkie dane pomiarowe, bardzo przydatna, ale jej obróbka jest czasochłonna i skomplikowana,
- Numeryczny Model Pokrycia Terenu (NMPT): możemy zamówić dane dotyczące pokrycia terenu w dowolnym formacie, które też nie do końca są nam potrzebne, a ich wadą jest fakt, że zajmują dużo miejsca na dysku,
- Numeryczny Model Terenu (NMT): to właśnie nas interesuje, jeśli chcemy generować warstwice, najwygodniejszy będzie format ASCII (XYZ).

Jeśli chodzi o aktualność danych, to wybieramy "dane aktualne", a następnie dochodzimy do ważnego punktu, czyli określenia obszaru, który nas interesuje. Wszystkie dane udostępniane są przez CODGiK w arkuszach map w różnych skalach. Oznacza to, że dane są udostępniane w arkuszach odpowiadających powierzchniowo papierowym arkuszom mapy w danej skali. NMT w formacie ASCII sprzedawany jest w arkuszach mapy 1:5000, czyli w plikach o zasięgu terenowym około 2.2x2.2km². Oczywiście podział na arkusze jest z góry określony, więc to my musimy się w ten podział wpasować. Najlepszym wyjściem jest sprawdzenie, które arkusze 1:5000 zawierają nasz teren, co nie jest takie łatwe i zajęłoby kolejny artykuł, aby to opisać. Inna opcja to załączenie do formularza zamówienia załącznika graficznego z zaznaczonym terenem, który nas interesuje. Rozwiązanie to jest stosunkowo łatwe w realizacji i tak naprawdę sprowadza się do zrobienia printscreena z Geoportalu i zaznaczeniu interesującego nas obszaru przy użyciu Painta.

Ostatni istotny punkt formularza to "odbiór zamawianych materiałów" - można odebrać je osobiście z siedziby CODGiK, zamówić wysyłkę danych nagranych na płytę Pocztą Polską lub kurierem (za odpowiednią, nieznaną mi opłatą) lub poprosić o nagranie danych na serwer FTP (jednorazowy koszt 20-30PLN).

Ile to kosztuje?
To może dziwić, ale dane ze skaningu laserowego są tanie! Dane NMT/NMPT sprzedawane w arkuszach 1:5000 kosztują 20PLN/arkusz, co daje około 5PLN/km² terenu. Chmura punktów jest nieco droższa, bo cena 20PLN odpowiada arkuszowi 1:1250 lub 1:2500 (w zależności od gęstości skanowania).